Nét Phác Họa Người Đàn Bà Lí Tưởng

Điều gì làm nên vẻ đẹp người phụ nữ? Khuôn mặt? Thân hình? Ánh mắt? Hay dáng đi? Ai có thể nói chính xác điều gì gợi lên tình yêu trong ta?

Dẫu sao, đến giờ phút này lòng tôi vẫn trào dâng một niềm hạnh phúc mơ hồ mỗi khi nhớ lại cái buổi sáng mùa hè xa xôi thời niên thiếu, khi tôi gặp nàng lần đầu tiên bên hàng hiên rợp bóng tử đinh hương ở khu nhà nghỉ ngoại ô. Nàng đang ngồi đọc sách trên chiếc xích đu bằng mây, đăm chiêu cắn cọng cỏ. Bóng lá râm mát như một tấm lưới loang lổ lay động trên cặp chân trần trẻ trung của nàng, đôi chân ấy đập ngay vào mắt tôi lúc chạy từ vườn vào. Tôi nhớ rõ buổi sáng đầu hè tuyệt diệu ấy, nhớ từ mùi hương cây cỏ cùng tiếng chim lảnh lót trong vòm lá biếc, tiếng xích đu kẽo kẹt êm ái, đôi chân trần thon thả được nắng vàng và bóng râm thay nhau ve vuốt, và cả cuốn sách có diễm phúc được nằm ép lên da thịt đàn bà. Tôi còn nhớ, lúc ấy ý nghĩ về hơi ấm dịu dàng toả ra từ đôi chân kia làm tôi rạo rực xúc cảm trước vẻ trinh trắng của người phụ nữ xa lạ và bí ẩn xuất hiện ở khu biệt thự cùng một gã tóc vàng.

Gã trai đó diện chiếc quần tuyt-xi là phẳng phiu, chiếc áo thể thao bằng lụa. Đến tận bây giờ, tôi vẫn không hiểu tại sao hôm ấy, khi vừa thấy hắn, tôi lập tức ghen tị đến xót xa trước sức lực cường tráng, trước dáng đi tuyệt vời, và nụ cười tự tin để lộ hàm răng trắng đều tăm tắp của hắn. Buổi chiều, lúc thấy hắn cùng nàng chơi bóng chuyền trong sân – hắn thành thạo đến điêu luyện tâng, đập, che chắn, nhún thân người vạm vỡ bật vút lên – còn nàng vừa cười đùa, vừa lấy khăn lau mồ hôi trên trán hắn, lòng tôi sôi sục một cảm xúc không còn là ghen tị, mà một điều gì đó giống như sự căm ghét không khoan nhượng đối với hắn.

Đêm ấy, một tiếng huýt sáo làm tôi tỉnh giấc. Buổi tối lũ bạn quanh khu nhà nghỉ thường đứng ngoài hàng rào khu vườn, dùng những âm thanh quy ước trước để gọi nhau đi chơi. Tôi đang ngủ trên chiếc gường xếp, trong căn phòng đầu hồi, một căn phòng chật chội, nóng bức, ngột ngạt vì phải đóng hết các cửa sổ để tránh muỗi. Vừa loáng thoáng nghe trong giấc ngủ tiếng huýt sáo, tôi lập tức vùng dậy, mở tung cánh cửa loáng ướt ánh trăng. Thầm nghĩ chắc có buổi đi câu cá đêm ở hồ nào quanh đây, tôi liền dùng tiếng vịt kêu đáp lại hai lần, có nghĩa là “Tớ nghe thấy rồi. Xuống ngay đây”. Nhưng tôi chưa kịp đóng cửa sổ lại, chưa kịp mặc áo đã nghe thấy tín hiệu thứ hai, từ khu vườn tràn ngập ánh trăng, hơi ẩm nồng nồng mùi cỏ cây lùa vào phòng tôi tiếng chân bước khe khẽ, tiếng lá cây sột xoạt rất gần. Điều này không giống như quy ước, rất ngạc nhiên, tôi thận trọng ngó đầu nhìn xuống lùm cây đinh hương ướt đẫm ánh trăng. Ở dưới đó, ngay sát bên chái nhà, một ánh đèn pin vàng vọt loé lên trong khoảnh khắc, rồi tắt lịm, một giọng thì thầm ghìm nén niềm vui bất ngờ vọng lên:

-Này, gác xép ơi! Sâu ngủ ơi! Đêm thế này mà đi ngủ à. Xuống đây đi, em ra lệnh đấy. Có nghe thấy không?

Và tôi nhận ra nàng đang dạo bước bên những gốc táo, khua động khu vườn đêm tĩnh lặng. Nàng tinh nghịch lấy đèn pin dọi lên ô cửa sổ căn gác xép gọi vị thần bóng chuyền, cái gã trai lúc chiều chơi bóng làm mọi người choáng ngợp bởi vẻ đẹp thân hình cường tráng như tạc và hàm răng trắng bóng đều đặn.

Sau đó tôi đã vô tình chứng kiến những điều không nên biết ở lứa tuổi thiếu niên, bởi đêm ấy sẽ ám ảnh tôi suốt cả cuộc đời. Sau khi khe khẽ đáp lại, hắn xuống vườn gặp nàng. Hắn mặc bộ vét mầu trắng, áo vắt trên vai. Hắn ôm lấy nàng. Nàng ngỡ ngàng huýt gió như kiểu bọn con trai, rồi choàng tay ôm cổ hắn. Nàng bật cười, mắt nhắm nghiền, kiễng chân rướn người lên. Chiếc đèn pin chưa tắt quệt phải một cành táo, soi sáng vòm lá trên đầu hắn, hắt vào tôi những tia sáng chói mắt.

- Nghe này, - nàng hồi hộp lấy ngón tay nghịch ngợm di di lên ngực hắn, giọng đức quãng vì cái hôn – Anh muốn em làm vợ anh không? Em cũng được đấy chứ...

- Có...thật mà - hắn cười mai mỉa - Chỉ có điều, không phải cả đời thôi. Anh - một kĩ sư nghèo, biết sống với em thế nào?

- Sao lại thế nào? Chỉ cần yêu em. Sáng sáng em pha cafe, tối đến đọc tiểu thuyết cho anh nghe. Không được sao?

- Á chà, lều tranh hai trái tim vàng. Nhưng lều tranh anh cũng chẳng có... Mọi thứ đều của đời hết. Anh biết làm gì với em, hả món đồ đắt tiền mắt đen? Làm gì nào?

- Yêu em, vậy thôi. Giờ em hiểu ra nhiều điều hơn rồi. Ông chồng trước nói em chỉ có một chút xíu đàn bà lí tưởng thôi.

- Ờ, thú vị đây. Nhưng cụ thể là gì?

- Em không nói cho anh được... Hơi dài dòng. Vả lại em không muốn tự hại mình.

- Thế sao? Tò mò nhỉ. Kể được không?

- Biết nói với anh thế nào nhỉ? Thôi được, chẳng sao...Anh ấy bảo người đàn bà lí tưởng là phải gợi cảm... Nhưng hồi ấy em chẳng có chút xíu nào đặc điểm ấy, nhất là lúc chỉ có hai bọn em. Em nhút nhát, không sao thắng nổi cảm giác xấu hổ. Cứ run rẩy như con chuột nhắt ấy. Ôi, kinh khủng, thật kinh khủng khi phải làm người đàn bà gợi cảm.

- Với anh thì thế nào? Cũng kinh khủng?

- Với anh á? Với anh thì sao nhỉ? Thế nào nhỉ? Mà để làm gì chứ? Thật ra, em chẳng biết với anh thì sao...

- Em thử làm người đàn bà gợi cảm đi - hắn cợt nhả âu yếm rồi ném chiếc áo khoác xuống bãi cỏ dưới gốc táo - Thử nhé? Được không?

Nàng huýt gió bằng đôi môi đang hé cười rồi chiếu thẳng đèn pin vào ngực hắn. Hắn gạt cánh tay cầm đèn của nàng dúi xuống, trong phút chốc tôi trông thấy chiếc váy và cặp đùi khi nàng kiễng chân, rướn người lên tìm môi hắn. Tôi xuýt bật khóc, nghẹn ngào vì ghen tuông cay đắng, vì yêu nàng, yêu giọng nói, tiếng cười của nàng, yêu quầng sáng của chiếc đèn hướng xuống mặt đất soi rõ bãi cỏ, chiếc áo vét, chiếc váy mầu trắng của nàng, và chiếc quần mầu trắng của hắn (mốt hồi những năm ba mươi). Lát sau tôi nghe tiếng nàng thì thầm diễu cợt:

- Anh muốn em làm vợ anh ở đây, dưới gốc táo này?

- Món trang sức quý cũng biết làm vợ sao. Thế đặt em vào hộp nhung lụa nào? Yêu kiểu gì? Không khéo, anh cũng phải biến thành đồ trang sức cũng nên. Anh không làm được đâu.

Nàng rọi thẳng đèn vào mặt hắn. Hắn cười, hàm răng trắng lấp lánh.

- Lạ thật - giọng nàng

ngân nga khích động – Em yêu anh, đúng vậy, nhưng cũng chừng đó căm ghét.

- Em yêu ơi, đó là kiểu nhân vật của Dostoevski đấy! Sự hợp nhất hai tình cảm trái ngược - hắn vui vẻ đáp - Cả ngày hôm nay em đọc Dostoevski. Này, ông đó phá hỏng hưng phấn lâu lắm đấy.

- Em thích truyện trinh thám hơn Dostoevski.

- Thôi đi, mình nói chuyện thông thái làm gì. Thế gợi cảm của em đâu rồi?

Hắn giằng chiếc đèn khỏi tay nàng, tắt đi rồi liệng nhẹ xuống bãi cỏ. Lát sau, với vẻ kẻ cả dịu dàng hắn vòng tay ôm eo nàng. Tôi lại thấy nàng rướn người lên, áp chặt vào hắn, tìm môi hắn. Dù dưới ánh trăng lờ mờ tôi vẫn thấy nét đê mê hiện trên khuôn mặt nàng, nơi hàng lông mày nhíu lại. Hắn hôn nàng thật lâu, hôn giằn vặt không dứt, đến nỗi nàng rên rỉ ưỡn người ra. Hắn bắt đầu cởi tung chiếc áo trên người nàng, dùng đôi môi hành hạ, dày vò khoảng trắng mịn màng trên bộ ngưc căng tròn của nàng, bộ ngực lần đầu tiên trong đời tôi nhìn không chút xấu hổ. Những giọt lệ nóng bỏng của nỗi đau chưa từng nếm trải làm tôi nghẹn ngào, bất giác cổ họng tôi bật tiếng nấc khô tức tưởi, tôi ngã xoài xuống gường, úp mặt vào gối, chùi gò má ướt đẫm lên mặt vải, nghẹn ngào trong cơn nức nở vô cớ, đắng cay. Khóc ngọt ngào, thoát tục, trong cô đơn cùng cực khi nghĩ rằng mọi sự đã chấm dứt, chỉ khi còn thơ bé tôi mới khóc như thế.

Một lát sau, sợ họ nghe thấy tiếng khóc của mình tôi ngồi dậy, ngó nhìn qua cửa sổ, ngoài kia không gian đang rạng dần về sáng, ánh trăng ngái ngủ lễnh loãng lọt qua những cành cây. Cả khu vườn với những hàng cây táo, những lối đi vòng vèo quanh bồn hoa đang hiện dần trong ánh sáng bất động mầu xám.

Tôi nhìn thấy nàng đúng lúc nàng đang loạng choạng lê đến bờ rào mọc đầy những bụi đinh hương rậm rạp, nàng dừng lại, đưa tay vuốt tóc, rồi kéo một cành cây. Bụi cây bật ngược trở lại, trút xuống người nàng một làn mưa sương buốt giá. Nàng ngửa mặt, cổ rướn căng, rồi như người mất trí nàng bắt đầu rung các cành đinh hương, tắm mình trong làn bụi nước mát lành ấy, nàng như muốn gột rửa khỏi gương mặt, khỏi đôi môi bầm dập của mình lớp mạng nhện nhớp nhúa. Hắn đứng dưới gốc táo, chiếc áo vét vắt vai, quay quay trong tay chiếc đèn pin đã tắt, mỉm cười mai mỉa và im lặng.

Sáng hôm ấy họ ra đi,  sau này tôi không gặp họ lần nào nữa. Khi chiến tranh kết thúc, tôi trở về từ chiến trường và một người quen của gia đình có lần kể rằng nàng đã chết khi chạy loạn.

Giờ đây tôi vẫn còn nhớ cơn giận hờn vô lí và nỗi cay đắng tuyệt vọng ngày nào. Sẽ ra sao nếu nàng - người đàn bà trẻ trung, tinh nghịch từng làm rạng rỡ khu mhà nghỉ buổi sáng năm xưa bằng vẻ trinh trắng của mình - lại lừa dối tôi về một điều gì đó rất thiêng liêng, rất huyền bí khi nàng hoàn toàn không ngờ rằng không phải là hắn, mà chính tôi mới yêu nàng hơn cả cuộc đời mình, xót thương và bảo vệ nàng khỏi những điều ô trọc. Cái cảm giác trơ trọi vì yêu thầm như thế, hình như thường né tránh người lớn. Nàng đẹp không? Nhưng liệu ai trong chúng ta hiểu được chân giá trị và bản chất cái đẹp. Ngày nàng ra đi, tôi như người sống trong mù sương, đêm đêm lại khóc thầm, tâm hồn ngập ứ xót xa, ghen tuông đau đớn - nỗi đau không nguôi của mối tình đầu: năm ấy tôi mới mười hai tuổi.

Giờ đây tôi đã là người từng trải, và nàng đã từ lâu không còn nơi dương thế, dòng nước thời gian cũng đã gột rửa quá khứ, nhưng giờ đây tôi vẫn thấy lại buổi sáng năm xưa ở khu nhà nghỉ ngoại ô, thấy nàng, mối tình đầu của tôi, ngời sáng, trong trắng và đầy nữ tính. Nàng ngồi đó, trên chiếc xích đu bằng mây, vừa đọc sách vừa đăm chiêu cắn cọng cỏ. Bóng lá đổ xuống cuốn sách mở rộng và trên cặp chân trần của nàng...

Dịch từ Những Khoảnh Khắc của Iuri Bondarev
Sông Đà 7.6.88